Anadolu Ajans (AA) ekibi, ncirlik’teki 10. Ana Jet s Komutanl’nda konulu Asenalar Filo’nun havada yakt ikmali iin yapt hazrlklardan, tanker uayla F-16 ve F-4E/2020 Phantom sava uaklarna havada yakt ikmali yaplmasna kadar tm sreci grntledi.
Uu ncesi uak komutan, ekibiyle toplant yaparak kullanacaklar gzergah ve ikmal yaplacak uaklarn zellikleriyle ilgili bilgi ald.
Daha sonra piste geen uu ekibi, KC-135R tipi tanker uan teknik brifingini ald. Uak komutan son kontrolleri yaptktan sonra ekip uaktaki yerini alarak havaland.
– ASENALAR, GK VATAN’DA SAVA UAKLARIYLA BULUTU
Diyarbakr zerine gelen tanker uak, burada nce F-4E/2020 Phantom ardndan da F-16 sava uaklaryla bulutu.
Gk Vatan’da 20 bin feet ykseklikte ve saatte 650 kilometre hzda gerekleen bulumada F-4E/2020 Phantom sava ua, tanker uan arka ksmna yanat.
“Boom” ad verilen aparatla gerekletirilen ikmal ncesinde boom operatr uakta kendisi iin ayrlan yere geti. Kurulan telsiz irtibatnn ardndan F-4E/2020 Phantom sava ua yakt ikmal kapan aarak tanker uana yaklat. Tanker uakta yer alan ikmal aparat, boom operatr tarafndan F-4 pilotu tarafndan alan yakt kapana yerletirildi.
Filo ekibi daha sonra saatte 950 kilometre hzla giderken de iki F-16 sava uana havada yakt ikmali yapt. Her iki uak ayn hzda giderken ikmal sratli bir ekilde yaplrken, ikmalin ardndan uaklar grevlerine devam etti.
Tm uaklara ikmal yapmak iin yaklak 4 saat havada kalan filo ekibi, grevini baarl ekilde tamamladktan sonra 10. Ana Jet s Komutanl pistine dn yapt.
– FLO SAVA UAKLARINA KESNTSZ UU MKANI SALIYOR
101’inci Havada Yakt kmal Filo Komutan Hava Pilot Albay Gnen, Asenalar Filo’nun asli grevinin, havadan yakt ikmaliyle, sava uaklar, erken ihbar ve kontrol uaklarnn havada kal srelerini uzattklarn bylece uaklarn ihtiya duyulan blgede daha fazla grev yapabilmelerini saladklarn syledi.
Albay Gnen, filonun envanterinde bulunan KC-135R uaklarnn, uzun menzilli, yksek irtifa ve yksek srat kabiliyetinde tasarlanp retilmi drt motorlu jetler olduunu vurgulayarak, unlar kaydetti:
“Uaklarmz srekli modernizasyonlarla amza uygun, gelimi ve gvenli aviyonik sistemlerle donatlmtr. Havadan yakt ikmalinin yan sra kargo tama kabiliyetiyle muharip uaklarmzn kendi meydanlarndan olduka uzak blgelerde grev yapabilmelerini ve grev verildiinde dnyann herhangi bir yerine intikal etmelerini salyoruz. Bu nedenle tanker uaklar tm dnyada bir kuvvet arpan olarak deerlendirilmekte ve yksek deerlii bulunan hava unsuru olarak tanmlanmaktadr. 101. Havada Yakt kmal Filo Komutanl olarak, 30 yllk tecrbe ve birikimimizle bugne kadar olduu gibi, bundan sonra da grev verilen yerde ve zamanda bayramz gururla dalgalandrmaya devam edeceiz.”
– HAVADA YAKIT KMALNN DETAYLARI
Hava Uak Bakm Astsubay Kdemli stavu Kasapolu da muharip jet uaklarna yaklak 3 metre mesafeden fiziki temas salayp, azami dikkat ve emniyet unsurlarn da gzeterek gece ve gndz artlarnda dakikada 1-1,5 ton yakt aktarabildiklerini ifade etti.
Kasapolu, harekat ve eitim grevlerinin yan sra tanker uakla toplamda 6 paletle 18 ton civar yk ve azami 100 yolcuyu tayabildiklerini belirterek, unlar anlatt:
“NATO grevleri iin mttefiki olduumuz lkelere, belirli blgelerde kleransmz (yetki) olduu mddete havada yakt ikmal destei salayabiliyoruz. Ayn zamanda yurt d tatbikatlar iin muharip uaklarmza hi ini yapmadan varabilmeleri adna yakt destei salayp yurt d tatbikatlara da bu sayede katlm gerekletirebiliyoruz. Tabii bizler yakt ikmali esnasnda zellikle bulut ii ve trblansl havalarda yakt ikmali operatrleri olarak azami dikkat ve refleks gsteriyoruz. Havada gerekleebilecek herhangi bir aksaklk ya da acil durumlar da simle olarak, eitim olarak alp harbi hazrlk seviyemizde her zaman gncel tutuyoruz.”
– “1 DAKKADA VERLEN YAKIT, BR ARABANIN BR YILLIK HTYACINI KARILAYABLYOR”-
Havada yakt ikmalinin yapld boom sistemi, uan kuyruk ksmna bal olan i ie gemi iki borudan oluuyor. Borular, yakt ikmali iin aldnda 14 metre uzunlua ulayor.
Tanker uandan bir dakikada verilen yakt, bir arabann bir yllk ihtiyacn karlayabiliyor. Uan lastikleri iin kullanlan malzemeden 100 otomobil lastii retilebiliyor.
Uakta tanacak maksimum yakt bir arabann 46 yllk ihtiyacna karlk geliyor. Uaktan 8 dakikada verilen yakt ise bir benzin istasyonunun pompasndan ancak 24 saatte verilebiliyor.
– F-16’NIN DEPOSU YAKLAIK 3 DAKKA NDE DOLDURABLYOR
101’inci Havada Yakt kmal Filo Komutanl dier adyla “Asenalar Filo”, Trk Hava Kuvvetlerinin en nemli stratejik filolarndan biri olarak grev alyor.
Temel grevi, havada yakt ikmali salamak olan Filo, bu sayede sava uaklarnn menzili ve havada kal srelerinin nemli lde artrlmasna imkan veriyor.
Asenalar Filo, KC-135R stratotanker tipi tanker uaklar kullanyor. Bu uaklar, bir F-16’nn deposunu havada yaklak 3 dakika iinde doldurabiliyor.
– SINIR TES OPERASYONLARDA ETKN ROL ALIYOR
Filo, Trkiye’nin zellikle snr tesi operasyonlarnda etkin bir biimde grev almasnn yan sra 401. Test Filo’ya da test uular srasnda havada yakt ikmali destei salyor.
Filo’nun personeli, zorlu grevler iin yksek eitim ve donanm kazanmak iin srekli kendini gncelliyor. Operasyon ncesinde tm detaylar titizlikle planlandktan sonra yaklak 100 ton yaktla havalanan tanker uaklar, ihtiya halinde binlerce kilometre menzille ktalar aras yolculuk yapabilme kabiliyetine de sahip.
Ayn zamanda personel ve askeri malzeme nakli grevi de stlenebilen tanker uaklar 6 paletle 18 tona kadar da yk tayabiliyor.
Tanker uaklar, stratejik bir yetenek olduu iin bu filolara sahip lke says da olduka kstl. Trkiye, envanterinde stratotanker tipi tanker uak bulunduran lkeler arasnda yer alyor.
Bu filo, Trkiye’nin snr gvenliinin salanmasnda “arpan etkisi” yaratyor. te yandan, NATO grevlerinde de aktif kullanlan tanker uaklar, dost ve mttefik lkeler iin de kymetli bir hava arac olarak n plana kyor.