Papalk seimi, Katolik Kilisesi’nin en nemli ve gizemli ritellerinden biri. Kardinaller Koleji, 80 yan altndaki yeleriyle Vatikan’da toplanarak, Kilise’nin kresel ihtiyalarn, teolojik meseleleri ve pastoral ncelikleri tartyor. Oylama, bir adayn te iki ounluu elde edene kadar devam ediyor. Seilen papa, Aziz Petrus Bazilikas’nn balkonundan dnyaya tantlyor ve genellikle yeni bir papalk ismi alyor.
Bu kutsal sre, yalnzca inananlar iin deil, ayn zamanda bahisiler iin de ilgi ekici. Yabanc bahis irketleri, kimin papa olacandan seilecek isme, hatta konklavn sresine kadar eitli bahis seenekleri sunuyor. 2013’teki papalk seiminde, Paddy Power, Ladbrokes ve William Hill gibi firmalar, bu sreci “yln en byk spor d etkinlii” olarak nitelendirerek byk bir bahis trafii kaydetmiti. Ancak bu durum, dini bir ritelin ticariletirilmesi olarak eletiriliyor.
FAVOR ADAY TALYAN PAROLN
Bahis piyasalar, Vatikan’daki gelimelere gre oranlarn srekli gncelliyor. u anki favori adaylar ve bahis oranlar yle:
Kardinal Pietro Parolin (talya, 70 yanda): 7/2 – 4/1. Vatikan Sekreteri olan Parolin, Papa Francis’in reformist politikalarna yaknl ve diplomatik tecrbesiyle ne kyor. Uzlamac kiilii, onu gl bir aday yapyor.
Kardinal Luis Antonio Tagle (Filipinler, 67 yanda): 3/1 – 9/2. Evangelizasyon Dikasteri Bakan olan Tagle, karizmatik tarz ve reformist duruuyla dikkat ekiyor. Asya’dan ilk papa olma potansiyeli, onu bahisilerin gzdesi haline getiriyor.
Kardinal Peter Turkson (Gana, 76 yanda): 5/1 – 8/1. Sosyal adalet ve evre konularndaki etkileyici almalaryla tannan Turkson, Afrika’dan ilk papa olma ihtimaliyle ilgi gryor.
Kardinal Pter Erdő (Macaristan, 72 yanda): 6/1 – 7/1. Avrupa’da gl balantlar olan muhafazakr bir isim olarak biliniyor.
Kardinal Angelo Scola (talya, 82 yanda): 7/1 – 8/1. 2013’te favori olan Scola, ya nedeniyle bu kez ansnn dk olduu dnlyor.
Ayrca, Kardinal Matteo Zuppi (talya, 8/1), Kardinal Robert Sarah (Gine, 10/1), Kardinal Fridolin Ambongo Besungu (Kongo, 12/1) ve Kardinal Mario Grech (Malta, 15/1) gibi isimler de bahis listelerinde yer alyor. Bahisiler, yeni papann “Francis” ismini seme ihtimalini ise 6/4 oranla favori gsteriyor.
BAHS YASAL MI?
Papalk seimine bahis oynamak, baz lkelerde yasal olsa da, etik adan tartmal. Birleik Krallk, rlanda ve talya gibi Avrupa lkelerinde, tannm bahis firmalar bu tr bahisleri kabul ediyor. Ancak ABD’de, spor bahislerinin yasal olduu Nevada’da bile papalk seimi zerine bahis oynamak yasak. Amerikan Oyun Dernei’nin eski szcs Holly Wetzel, 2013’te USA Today’e yapt aklamada, “Bazlar bunu seimlere bahis oynamann yasa d olmasyla, bazlar ise etik gerekelerle aklyor,” demiti. ABD’de evrimii bahis de yasak kapsamnda. Ancak ofislerde dzenlenen gayriresm bahis havuzlar, ou eyalette bir “gri alan” olarak deerlendiriliyor ve genellikle grmezden geliniyor. Yine de, yurtd bahis sitelerine eriim birok lkede yasa d kabul ediliyor ve bu sitelerdeki oranlar, Vatikan’n gizli seim sreci nedeniyle olduka speklatif.
SEME YAKLATIKA BAHSLER ARTACAK
Papalk seimine bahis oynanmas, dini bir ritelin ticariletirilmesi olarak eletiriliyor. Katolik Kilisesi, bu tr bahislerin manevi srece zarar verebilecei grnde. 2013’te bahis sitesi Paddy Power’n szcs Claire Davies, CNN’e, “Bu, spor d en byk etkinliimiz ve konklava yaklatka bahislerin artmasn bekliyoruz” demiti. Ancak bu durum, bahis irketlerinin kutsal bir sreci kr arac haline getirdii eletirilerine yol ayor.
SIRADA NE VAR?
Vatikan’daki konklav yaklatka, dnya genelinde hem inananlar hem de merakl gzler Sistina apeli’ne evrilecek. Kardinaller, Kilise’nin geleceini ekillendirecek bir lider seerken, bahis piyasalar da speklasyonlarla hareketlenmeye devam edecek. Ancak bu sre, yalnzca bir lider seimi deil, ayn zamanda Kilise’nin kresel sorunlar karsndaki duruunu belirleyecek bir dnm noktas.
Papalk seimi, inan ve maneviyatn n planda olduu bir sre olarak kalmal m, yoksa modern dnyann ticari dinamiklerine mi teslim olacak? Bu soru, konklavn sonucu kadar merak uyandryor. Vatikan’dan ykselecek beyaz duman, sadece yeni bir papann deil, belki de bu tartmalarn da ynn belirleyecek.