Trk Deniz Kuvvetleri iin hedeflenen ‘nkleer enerjiyle alan denizalt’ inasnda almalar son hz sryor. Trkiye’nin ‘nkleer enerjiyle alan denizalt’ inas hedefi siyasi, askeri, ekonomik ve teknoloji gibi birok adan ok ciddi bir meydan okuma olarak yorumland. Uzmanlar Trkiye’nin sz konusu bu hedefini deerlendirdi.
Trkiye kara, hava ve deniz gibi pek ok alanda ve mmkn olan her noktada da bamll en az seviyeye indirmek istiyor. Trkiye geldiimiz noktada Milli Gemi (MLGEM) ve Milli Denizalt (MLDEN) projelerinde son derece deerli ilere imza att. Ankara’nn gnn sonunda nkleer enerjiyle alan bir platform retebilme hedefine sahip olmas srpriz olmayacak.
TARH PROJE LK KEZ SOMUTLATIRILDI
Deniz Kuvvetleri Komutan Oramiral Ercment Tatlolu’nun nkleer enerjiyle alan bir platformun ina edilmesini ifade etmesi dikkat ekti. Trkiye’nin bu hedefi en st dzey isimlerden birinin azndan ilk kez bu somutlatrd.
Oramiral Tatlolu, uluslararas bir yayn organna verdii ve Trk Deniz Kuvvetleri’nin ama ve vizyonunu anlatan rportajda “139 yldr milli arzumuz olan da bamsz denizalty ina ediyoruz. MLDEN sonras nkleer enerjili denizaltlar iin nemli bir adm atacaz.” ifadelerini kulland.
Konuda uzman isim Devrim Yaylal da Trkiye’nin ‘nkleer tahrikli denizalt’ hedefini deerlendirdi.
Devrim Yaylal’nn rportaj vesilesiyle Trk Deniz Kuvvetleri’nin 1 numaral ismi aslnda nkleer enerjiyle alan bir denizalt iletilmesine ynelik resmi gr ilk kez ak kaynaklarda dile getirdi.
“TRKYE’Y SEKN LKELER KATEGORSNE DAHL EDECEK”
Yaylal, her eyden nce nkleer enerjiyle alan bir denizaltnn nemli bir kuvvet projeksiyonu arac olduunu dile getirdi. Yaylal, Trkiye’nin bu kabiliyete sahip olmasnn onu ABD, Rusya, in, Fransa, ngiltere ve Hindistan’n da aralarnda bulunduu sekin lkeler kategorisine dahil edeceini vurgulad. Yaylal, Sayd lkelerin ‘bamsz olarak nkleer gle alan denizaltlar tasarlayabilen, ina edebilen ve bakmn yapabilen’ lkeler olduu bilgisini de paylat.
in sadece askeri ynden ele alnmasnn fotorafn btn adna eksik olacan kaydeden Yaylal, nkleer gle alan denizaltlarn tasarm, retimi ve kullanm iin sadece askeri veya teknolojik deil ekonomik ve beeri alanlarda da geliimin art olduunun altn izdi. Ankara’nn nkleer gle alan bir denizaltya sahip olarak aslnda kresel prestijini de artracan belirten Yaylal, uak gemisi ina etme hamlesini de bu gzle okumak gerektiini syledi.
YAPABLEN LKELERLE BRL YAPILMALI
Trkiye’nin nkleer gle alan denizalt arayn deerlendirirken mevcut ilere de ayr bir parantez almas gerektiini dnen Devrim Yaylal, MLGEM ve MLDEN projelerinde izlenen yol haritas ve elde edilen kazanmlarn gelecee k tutacan belirtti. Yaylal, konunun gelimi nkleer tahrik teknolojileri olduunda bunu yapabilme kabiliyetine sahip lkelerle i birliinin mecbur olduunun da altn izdi.
“BLGESEL OPERASYONLARIN N SAFLARINA YERLETREBLR”
‘Ankara neden bu yolu tercih ediyor?’ sorusuna cevap veren Yaylal, “Nkleer enerjiyle alan denizaltlar yiyecek ve mrettebat ihtiyalar dnda neredeyse snrsz dayanklla sahip. Yakt iin yzeye kmalarna gerek kalmadan dnyann herhangi bir yerinde faaliyet gsterebilirler. Bu stratejik eriim Trkiye’ye kuvvet projeksiyonu, keif ve kresel etki asndan daha fazla esneklik salayacak. Byle bir kabiliyet kazanm Trk Deniz Kuvvetleri’ni Dou Akdeniz, Karadeniz ve Hint Okyanusu gibi yksek riskli alanlardaki blgesel operasyonlarn n saflarna yerletirebilir.” dedi.
Trkiye’nin nkleer enerjiyle alan bir denizalty tasarlamak, ina etmek ve bakmn yapmak iin ciddi teknolojik zorluklarn stesinden gelmesi gerekeceini szlerine ekleyen Devrim Yaylal, bununla birlikte Ankara’nn farkl alanlarda ciddi snamalardan geeceini anlatt.
Sz konus projede yaplmas gerekeleri sralayan Yaylal aklamasnn devamnda “Trkiye’nin denizalt operasyonlarnn zorlu koullarna dayanabilecek nkleer reaktrleri ina etmek, iletmek ve bakmn yapmak iin gerekli bilgiyi gelitirmesi veya edinmesi gerekecek. Nkleer reaktrlerin denizaltlarda altrlmas yksek eitimli personel gerektirir. Tasarmn da operasyonel gvenliinin salamas art. Bu da reaktr tasarm ve yakt dngs ynetimi, radyasyon kalkan ve acil durum protokollerinde uzmanlamay gerektiriyor.” ifadelerini kulland.
Yaylal aklamasnda u ifadeleri kulland:
“Aklmzdan karmamz gereken bir husus daha var. Trkiye, bir nkleer aratrma programna ve bir miktar nkleer enerji deneyimine sahip olmakla birlikte, deniz snf bir nkleer reaktr retmek iin gereken uzmanlk ve altyapya henz sahip deil. Bunu aabilmek iin Trkiye’nin ortaklklar veya teknoloji transferi anlamalar arayna girmesi gayet anlalr bir durum olur. Unutmayalm ki, nkleer enerjiyle alan bir denizalt gelitirmek ksa vadeli bir proje deil. Ayrca, bylesine iddial bir projeyi srdrmek stratejik ve mali riskler de tar. Uygun ekilde kaynak ayrlmad ve aamalandrlmad takdirde nemli gecikmelere veya batk maliyetlere yol aabilir. Ki bu da dier lkelerdeki benzer programlar zora sokmutur.”
“TRKYE BU VZYONU ENNDE SONUNDA GEREKLETREBLR”
Trkiye’nin sz konusu projesi eninde sonunda yapacan dile getiren Yaylal, deerlendirmesinin sonununda, “Bununla birlikte, doru siyasi irade, teknolojik yatrm ve uluslararas i birlii ile Trkiye bu vizyonu eninde sonunda gerekletirebilir. Bu uzun ve zahmetli bir yol. Ancak Trk Deniz Kuvvetleri kendi vizyonunu net bir ekilde ortaya koydu. Srecin nereye evrileceini grmek iin zamana ve atlacak admlar daha net grmeye ihtiya var.” dedi.
Savunma Sanayii Bakan Grgn: TEKNOFEST milletin yeni umudu oluyor
Trkiye farkn ortaya koydu!
