bn Haldun niversitesi Baakehir Yerlekesi’nde dzenlenen “Kiisel Veriler ve Hukuki Gncellemeler 2025 Perspektifi-Kiisel Verileri Koruma Gn Program”nda konuan Tun, yaam hakknn en temel insan hakk olduunu syledi.
Gazze’de 500 gndr soykrmn devam ettiini hatrlatan Tun, “ocuk haklar szlemelerini dillerine dolayp da uygulamasn yapmayanlar, ‘Kadn haklar savunucusuyum’ diye ortalkta gezenler, maalesef Filistin ve Gazze sz konusu olduunda hi ortalkta yoklar ve bu iki yzllk maalesef dnyann gz nnde cereyan ediyor.” diye konutu.
Tun, Uluslararas Adalet Divannn ald tedbir kararlarnn uygulanamadn, bu bakmdan Birlemi Milletler sisteminin revizyona ihtiya duyduunu dile getirdi.
Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan’n, “Birlemi Milletler (BM) sistemi bir revizyona tabi tutulmaldr” derken buna iaret ettiine dikkati eken Tun, “Bu sistemin insanln problemlerine zm olamadn btn dnyaya ilan ediyor. Sadece bunu son yllarda deil, siyaset yapt btn dnemlerde hem dile getirmeye, BM krssnden de bunu defalarca ifade etmeye devam ediyor. Trkiye olarak biz insan haklarn savunmaya devam edeceiz.” ifadesini kulland.
Kiisel verilerin korunmasna ilikin ilk anayasal dzenlemenin 2010 ylnda yapldn, 2016 ylnda da yrrle giren Kiisel Verilerin Korunmas Kanunu’nun uygulamasyla gelitirildiini anlatan Tun, 8. Yarg Paketi’yle bu alandaki nemli ihtiyalara yant verdiklerini belirtti.
Veri ihlallerine kar idari para cezalarnn getirildiini ve etkin itiraz mekanizmalar oluturulduunu vurgulayan Tun, “Tabii burada zellikle kiisel veriler dediimiz zaman aslnda mahremiyetin korunmas, kiinin zel hayatna sayg… Burada zellikle zel hayatn korunmas bata bizim inancmzn gerei. Dolaysyla kiisel verilerin korunmas meselesi, insanlk tarihi kadar eski. nan sistemleriyle kk salm, kltrlerle yorulmu ve gnmzde dijitallemenin glgesinde yeniden ekillenen temel bir insan hakk ve sorumluluk olarak deerlendirmek mmkn.” deerlendirmesinde bulundu.
Bakan Tun, kiisel verilerin modern dnyada insann dijital izini temsil ettiinin altn izerek, yle devam etti:
“nk yaadmz dijital ada veri yalnzca bir say deil, insann ruhuna dokunan, kimliini yanstan, varlnn dijital suretidir. Veriler en yaln ifadeyle ‘biz’ demektir. Artk insann ad yalnzca nfus czdannda yazmyor. Sosyal medya profilleri, alveri sepetleri, tm bunlar hep bizim dijital dnyada braktmz izler, ama ayn zamanda bizim birer kiisel verimiz. Bunun da ifa edilmemesi, korunmas lazm. Kiinin mahremiyeti bakmndan bu nemli. Dolaysyla ok byk, geni bir alan konuuyoruz aslnda.”
Tun, dijital izlerin ceza soruturmalarnda, zellikle sularn ve sulularn tespiti ve aydnlatlmas konusunda da nemli deliller haline geldiini aktard.
Snrlarn gvenlii ne kadar nemliyse elektronik sistemlerin gvenliinin de o kadar nemli olduunu anlatan Tun, “Bu nedenle yerli ve milli zmler retmeyi sadece bir teknik gereklilik deil ayn zamanda tarihi bir sorumluluk olarak gryoruz. nk kendi verisini koruyamayan bir toplum geleceini bakasnn insafna teslim etmi olur. Unutulmamaldr ki veri bamszl, dijital an istiklalidir ve bu istiklali salamak bizlerin elindedir. te bu hassasiyetle reform almalarmzda kiisel verilerin korunmasna ok byk nem veriyoruz.” dedi.
Adalet Bakan Tun, son yllarda kiisel veri ihlalleri nedeniyle yaklak 1,5 milyar liralk idari para cezas kesildiini, bu alanda hem kamu kurumlarnn hem zel irketlerin ykmllklerine dikkat etmesi gerektiini vurgulad.
Adalet Bakanlnn dijitalleme alanndaki almalarn da aktaran Tun, Ulusal Yarg A Sisteminin (UYAP) dnyaya rnek bir dijital yarg altyaps olduunu, elektronik tebligat, dava ama, icradan e-sat ve CMK demeleri gibi ilemlerin artk dijital ortamda yaplabildiini, UYAP’n 23 milyon kullancsnn olduunu kaydetti.
Tun, bugne kadar sistem zerinden 3 milyon 49 bin 396 elektronik duruma yapldn, 6 milyon 302 bin de Ses ve Grnt Biliim Sistemi (SEGBS) grmesi gerekletirildiini bildirdi.
UYAP’ta verilerin sznt ve alnma teebbslerine kar katmanl yapda, uluslararas standartlara gre en st seviyede gvenlik tedbirleri almaya devam ettiklerine dikkati eken Tun, UYAP’n a trafiinin srekli olarak incelendiini, yetkisiz veya olaand trafiklerin annda engellendiini syledi.
Bakan Tun, “Bazen basnda UYAP sisteminin aksad ya da kt haberleri kyor. Bunlara itibar etmemek lazm. Bazen ksa sreli bakmlara alnabiliyor. Yarm saatlik, bir saatlik bakma alndnda da bu tr ara vermeler sz konusu oluyor. O nedenle telalanmaya gerek yok. ok gvenli bir sistem. Bizim lkemizin adalet hizmetine katk vermeye devam ediyor ve adalete eriimi kolaylatryor.” ifadelerine yer verdi.
Yapay zeka teknolojilerinin adalet sistemi iinde giderek daha fazla yer bulduunu vurgulayan Tun, bu alana zel bir birimin kurulduunu dile getirdi.
Adalet Bakan Tun, hem kamu kurumlarnda hem de hukukular arasnda yapay zekaya ynelik almalarn hz kazandn, ancak yapay zekann adaletin merkezine yerlemeyeceini, kararlarn her zaman anayasa, kanun ve vicdan erevesinde hakimler tarafndan verileceini szlerine ekledi.